Chắc chắn ai trong chúng ta cũng đã từng nghe qua hay biết đến vải lụa. Đây là một chật liệu mỏng, nhẹ bề mặt bóng mượt và mềm mại. Từ ngày xưa vải lụa là chất liệu rất quý giá, thường dùng để may trang phục cho tầng lớp quý tộc, vua chúa. Đến xã hội hiện đại ngày nay thì lụa tự nhiên vẫn giữ vẹn nguyên được giá trị vốn có. Từ đó, chúng ta đã sản xuất rất nhiều sản phẩm từ lụa từ quần áo, váy đầm, chăn drap,…Vải lụa ngày nay vốn đã trở nên phổ biến hơn rất nhiều. Hãy cùng Savi Fashion tìm hiểu thêm về vải lụa nhé.
💜 Các bạn có thể dọc thêm bài về vải thun lạnh ở đây nhé 👈👈👈
Vải lụa là gì?
Vải lụa là chất liệu vải có bề mặt rất mỏng, mịn được dệt bời những sợi tơ, và loại tơ tốt nhất để dệt vải lụa là tơ tằm. Cụ thể là thợ dệt vải sẽ nuôi tằm sau đó se tơ, dệt vải. Đây là một trong những nghề truyền thống được có từ rất lâu đời, nguồn gốc của nghề này xuất phát từ đất nước Trung Quốc.
Chất lượng của sợi tơ tằm phụ thuộc rất lớn vào loại lá để nuôi tằm. Hiện nay các loại tơ tằm tự nhiên dùng để dệt vải lụa gồm có: tơ tằm dâu, tơ tằm lạc, tơ tằm sồi, tơ tằm sắn. Nhưng phổ biến và được ưa chuộn nhất vẫn là tơ tằm dâu. Tơ tằm dâu chiếm đến 95% sản lượng tơ tằm trên toàn thế giới.
Trải qua một thời gian rất dài từ thời phong kiến đến nay thì tơ tằm vẫn mang một nét đẹp quý phái được đông đảo người tiêu dùng lựa chọn.
Nguồn gốc và lịch sử phát triển của vải lụa.
- Nghề dệt vải lụa đã có lịch sử từ rất lâu đời, khoảng 6000 năm trước đây, đất nước đầu tiên xuất hiện và phát triển nghề dệt vải lụa là Trung Quốc. Ngày đó vải lụa rất quý giá, thường được sử dụng như các vật phẩm cống tặng cho vua chúa. Chỉ có tầng lớp quý tộc mới sử dụng vải lụa.
- Nhưng không lâu sau dó thì nghề dệt vải đã trở nên cực kì phổ biến và hưng thịnh ở Trung Quốc và được mọi tầng lớp ở đây sử dụng để làm các trang phục đời thường. Sau đó nó đã lan rộng đến khắp các nước Châu Á, điều này cho thấy sự sức ảnh hưởng mạnh mẽ của loại vải mang vẻ đẹp huyền bí này. Ơ thời kì nào thì vải lụa cũng được xem là loại hàng hóa cao cấp, sang trọng, chính vì lẽ đó mà các thương buông đã mang loại vải này đi buông ở khắp nơi. Dó cũng là lí do vì sao vải lụa có mặt ở nhiều quốc gia trên thế giới.
- Còn ở Việt Nam, theo như lịch sử ghi chép thì vải lụa được tìm thấy từ đời Vua Hùng thứ 6. Bởi thời gian này, nghề chăn tằm, ươm tơ đã xuất hiện ở huyện Ba Vì. Đến nay các làng nghề dệt lụa, nuôi tằm ở nước ta vẫn được bảo tồn vẹn nguyên. Nếu nói về lụa nổi tiếng ở nước ta thì không thể không nhắc đến lụa Hà Đông. Lụa Hà Đông vốn nổi tiếng với họa tiết hoa văn tinh xảo trên những tấm lụa óng mượt. Điều này đã giúp lụa Hà Đông trở thành loại lụa nổi tiếng nhất ở nước ta.
Quy trình sản xuất vải lụa tơ tằm
Chăm tằm
Trong 4 mùa, thời điểm thích hợp để chăm tằm nhất và vào mùa xuân và mùa thu, vì 2 mùa này có thời tiết khá mát mẻ, thuận lợi cho tằm phát triển tốt nhất. Từ lúc tằm nở đến thời điểm nhả tơ làm kén thì khoảng 23 – 25 ngày. Tằm trải qua 4 lần lột xác và chia thành 5 độ tuổi khác nhau.
Thức ăn chính của tằm là lá dâu, lá dâu dùng để nuôi tằm phải được trồng ở vùng đất sạch, không bị ô nhiễm bởi phèn. Tằm ăn suốt ngày suốt đêm, sau khoảng 3 tuần thì tằm sẽ đạt đến kích thước tối đa. Sau khi đã đạt kích thước tối đa tằm sẽ bò đến nơi thích hợp để nhả tơ và tạo kén.
Nhả kén
Các gia đình nuôi tằm thường dùng một chiếc né được làm từ thân cây đay tạo thành 5 lớp với những ô hình chữ nhật thông thoáng để tằm bắt đầu quá trình nhả kén. Lúc đầu, tằm sẽ nhả những sợi tơ để tạo vỏ bọc thô bên ngoài để cố định tổ kén, sau đó con tằm sẽ di chuyển theo hình số 8 khoảng 3000 vòng để nhả tơ và tạo thành sợ tơ có chiều dài 1000km quần quanh kén.
Ươm tơ
Sau khi tằm nhả tơ khoảng 1 tuần thì sẽ bắt đầu ươm tơ. Công đoạn này diễn ra rất nhanh chóng chỉ trong vòng 5 ngày để ngăn không cho tằm nở thành con ngài, lúc đó nó sẽ cắn kén để chui ra, làm tơ bị vụn không thể se sợi được. Để ươm tơ thì đầu tiên phải cho kén tằm vào nước thật sôi để chất sericin tan ra xác định được mối tơ và bắt đầu se sợi. Tùy vào mục đích của người dệt và sản phẩm muốn tạo ra thì nguồn nguyên liệu sợi tơ cần những số lượng khác nhau
Dệt lụa và nhuộm vải
Tùy vào chất lượng của sợi tơ mà sẽ có những cách dệt khác nhau, tạo nên độ dày mỏng, mềm cứng của lụa.
Để tấm vải lụa có màu sắc bắt mắt thì nhuộm là bước không thể thiếu. Bởi tấm vải lụa gốc chỉ có màu trắng ngà. Tùy theo yêu cầu sản phẩm mà vải lụa có thể được nhuộm thành nhiều màu khác nhau.
Đặc tính của vải lụa
Vải lụa có 3 đặc tính quan trọng nhưng lại ít người biết đến
- Đặc tính cơ học: Vải lụa được xem là loại vải có nguồn gốc là sợ tự nhiên bền bỉ nhất hiện nay. Do có cấu tạo từ sợ tự nhiên nên vải lụa có độ co giản khá thấp chỉ ở mức trung bình.
- Đặc tính vật lý: Vải lụa có cấu trúc vậy lý khá giống với hình tam giác, đó là lý do khi có ánh nắng chiếu vào ta sẽ thấy được sự phản chiếu óng ánh tự nhiên của vải.
- Đặc tính hóa học: Do được dệt từ tơ tằm nên vải lụa có khả năng giữ nước tốt. Vải có khả năng giữ ẩm tốt khi thời tiết chuyển lạnh đặc biệt là vào những ngày đông lạnh giá.
Các loại vải lụa được sử dụng phổ biến trên thị trường hiện nay
- Lụa tơ tằm
- Lụa Eri
- Lụa Tasar
- Vải tơ nhện
- Lụa Muga
- Lụa biển
- Lụa Coan
- Lụa Chiffon
- Lụa Satin
- Lụa cotton
- Lụa Twill
Ứng dụng của vải lụa
- Do có thành phần 100% tự nhiên nên hầu như không gây kích ứng trên da người. Chính vì thế mà vải lụa được sử dụng để may các loại quần áo, váy đầm cao cấp.
- Ngoài ra vải lụa có thể sử dụng để làm drap nệm, bao gối, bao chăn,…
- Ngoài ra một số gia đình còn sử dụng vải lụa làm rèm, hoặc khăn trải bàn.
Vải lụa ngày nay đã dần phổ biến hơn trong xã hội hiện đại nhưng ít ai biết đến cách để tạo ra chúng. Qua bài viết trên Savi mong đã đem lại nhiều thông tin bổ ích cho các bạn.